Inleiding en probleemstelling
Binnen de grafische industrie is het gebruik van schadelijke verdunningsmiddelen wijdverspreid. Toch maken veel bedrijven geen gebruik van de informatie die specifiek voor hun branche beschikbaar is. Daarom zijn de Nederlandse WAGG (Werkgroep Arbeid en Gezondheid Grafimedia), het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en hun sociale partners (KVGO, ZSO, FNV Media & Cultuur, CNV en De Unie) een gezamenlijke voorlichtingscampagne gestart onder de naam ‘Stofwisseling’. De focus van deze campagne ligt op het vergroten van de bewustwording over verdunningsmiddelen en andere gevaarlijke stoffen, het verminderen van de mogelijke weerstand bij werkgevers en werknemers tegen het werken zonder verdunningsmiddelen en het zorgen dat bedrijven bereid zijn om alternatieven te gaan gebruiken die minder schadelijk zijn.
Oplossing
In 2014 startte het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in Nederland het programma ‘Zelfregulering van werken in een gezonde en veilige omgeving’. Het doel hiervan is om bedrijven te inspireren en te ondersteunen bij het zelfreguleren van een veilige en gezonde werkomgeving. Dit houdt in dat werkgevers en employees de verantwoordelijkheid krijgen om hun eigen veilige en gezonde werkplek te creëren, in aanvulling op de regelgeving van de overheid. De aanpak is zowel gericht op naleving (werken volgens de regels en voorschriften) als op participatie (gedrag en doorgaan met het programma). Dit programma is aangepast per branche. In de grafimediabranche heet dit programma Stofwisseling en het bestaat sinds31 januari 2017. Er zijn al twee projecten afgerond: Het eerste was een deskresearch over het huidige gebruik van verdunningsmiddelen binnen de grafimedia industrie in zowel Nederland als in aangrenzende landen, het tweede was een vragenlijst om de attitudes over verdunningsmiddelen onder werkgevers en employees in de grafimedia industrie in kaart te brengen.
Resultaten
Binnen de grafische industrie zijn resultaten zichtbaar. Er zijn een aantal hulpmiddelen beschikbaar gesteld, bijvoorbeeld online informatie voor werknemers en werkgevers, en een toolbox gericht op werk en gezondheid in de grafimediabranche die een digitale scan bevat voor het meten van de motivatie tot verandering in bedrijven. Verder is de algemene opvatting over het gebruik van gevaarlijke stoffen positief aan het veranderen. Dit is te zien aan het feit dat veel bedrijven in de grafische industrie het gebruik van de gevaarlijke stof Isopropyl Alcohol (IPA) willen en proberen terug te dringen. Het niet gebruiken van IPA in je bedrijf maakt de werkplek veiliger, bijvoorbeeld door het wegnemen van de geur en de dampen die het produceert. Het is gebleken dat de kwaliteit van IPA-vrij offsetdrukwerk aanzienlijk beter is dan wanneer er verdunningsmiddelen worden gebruikt. Enkele voorbeelden van bedrijven die het vermelden waard zijn vanwege hun veilige prestaties in de grafimediabranche in Nederland zijn de volgende: De Persgroep Nederland, Ecodrukkers, Zalsman, PPP Nederland, Vrijdag Premium Printing, Van Der Most, Rodi, Wedding Nederland en Ponderosa.