Son tahminlere göre AB’de 27,600 işçi potansiyel olarak 1,3-Butadiene (1,3-BD) maruz kalmaktadır. 1990-1993 yılları arasındaki veriler yaklaşık 31.600 işçinin maruz kaldığını göstermektedir. Maruziyet esas olarak soluma yoluyla gerçekleşmektedir. 1,3-BD, Sınıflandırma, Etiketleme ve Ambalajlama Yönetmeliğine göre Kanserojen kategori 1A (büyük ölçüde insan kanıtlarına dayanarak insanlar için kanserojen potansiyeli olduğu bilinen maddeler) olarak uyumlaştırılmış bir sınıflandırmaya sahiptir. Başlıca kanserojen etkiler lösemi ve lenfomadır).

Risklerin oluştuğu yerler

1,3-Bütadien esas olarak sentetik kauçukların (stiren-bütadien kauçuk dahil), termoplastik reçinelerin, lateksin üretiminde ve kimyasal ara madde olarak (otomotiv ve endüstriyel kauçuk ürünler için neopren üretiminde, PVC takviye maddesi olarak kullanılan metilmetakrilat-bütadien-stiren polimerinin üretiminde ve adiponitril (bir naylon öncüsü) üretiminde) kullanılır.

Ana mesleki maruziyet 1,3-BD monomer üretim tesislerinde ve stiren-1,3-BD bazlı kauçuk/polimer tesislerinde meydana gelmektedir. Yüksek maruziyet riski taşıyan meslekler arasında boşaltma, tank çiftliği ve saflaştırma, polimerizasyon ve reaksiyon alanlarındaki süreç teknisyenleri, laboratuvar teknisyenleri ve bakım teknisyenleri yer almaktadır.

Ayrıca, çalışanlar petrol rafinerisi ürün akışlarından veya elektrocerrahi sırasında üretilen dumandan 1,3-BD’ye maruz kalabilirler.

Madde hakkında daha fazla bilgi

1,3-BD, parafinik hidrokarbonların buharla kırılmasıyla üretilen renksiz bir gazdır. Çevreye 1,3-BD emisyonları otomobil egzozu, sigara dumanı, odun yangınlarının dumanı ve kauçuk ve plastiklerin yakılması gibi kaynaklardan da kaynaklanmaktadır. 1,3-BD’nin doğal bir ürün olarak yaygın bir şekilde oluştuğu bilinmemektedir.

Oluşabilecek tehlikeler

1,3-BD’ye mesleki maruziyet için en yüksek potansiyel soluma yoluyladır. Uygun temel hijyen önlemleri alındığı takdirde, gıda ve içme suyunun yutulması yoluyla maruziyetin çok düşük olması beklenmektedir. 1,3-BD’ye akut maruziyet uyuşukluğa veya baş dönmesine neden olabilir. 1,3-BD’ye kronik maruziyet hemato-lenfopoetik kanser (yani lösemi ve/veya lenfoma) riskinde artış ile ilişkilidir.

Yapabilecekleriniz

Mümkün olan uygulamalarda ikame düşünülmelidir. Alternatifler mevcut değilse veya 1,3-BD yan ürün olarak ortaya çıkabilirse, ne zaman önlem alınması gerektiğinin bilinmesi için düzenli maruziyet değerlendirmeleri yapın.

1,3-BD’ye maruziyeti azaltmanın çeşitli yolları vardır. Tercih edilen yaklaşım, yerel egzoz havalandırması ve süreç modifikasyonu gibi mühendislik kontrollerinin kullanılmasıdır. Bu önlemlerin yeterli olmaması halinde, havalandırmanın mümkün olmadığı durumlarda solunum koruması talep etmek, işçilerin tesisten ayrılmadan önce duş almalarını ve sokak kıyafetlerini giymelerini zorunlu kılmak ve işçilere gerektiğinde koruyucu gözlük ve sıçrama kalkanı vermek gibi diğer önlemler uygulanabilir.

Ayrıca, çalışanları riskler, güvenli çalışma uygulamaları ve etkili hijyen önlemleri konusunda eğitmek de önemlidir. Kişisel koruyucu ekipman (KKE), mümkün olan tüm teknik ve organizasyonel çözümler sunulduktan sonra yalnızca son çare olarak kullanılmalıdır.

Referanslar: RAC, IARC, ATSDR, NFA, OSHA, COM