Instelling en probleem

Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in Nederland is verschillende initiatieven gestart om bedrijven te ondersteunen bij een risicogebaseerde aanpak bij het werken met asbestvezels. Deze initiatieven zijn de afgelopen jaren ontwikkeld om bedrijven handvatten te bieden bij het bepalen van blootstellingsniveaus en het beheersen van de daadwerkelijke risico’s van blootstelling aan asbestvezels.

Initiatieven

Het eerste initiatief is een blootstellingsmodel genaamd “AREAT” (Asbest Removal Exposure Assessment Tool) dat is ontwikkeld door TNO in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Met dit model is het mogelijk asbestblootstelling te schatten voor een breed scala aan asbestverwijderingsactiviteiten en het kan worden toegepast om blootstellingsniveaus te schatten voor scenario’s waarvoor onvoldoende meetgegevens beschikbaar zijn. Het model bestaat uit verschillende blootstellingsdeterminanten zoals stofemissiepotentieel, activity emissiepotentieel, controlemaatregelen en verdunning in de lucht, waarbij rekening wordt gehouden met nabije en verre blootstellingsbronnen. Via een algoritme berekent AREAT dimensieloze scores op basis van modelinputs, die door een gemengd effectmodel worden vertaald naar geschatte vezelconcentraties(Franken et al., 2021). Het model is gevalideerd aan de hand van aanvullende gegevens(Franken et al., 2023).

Om het kennisniveau van bedrijven die met asbest werken te verbeteren, heeft TNO aanvullende informatiebladen ontwikkeld om asbestverwijderaars te helpen bij het op de juiste wijze toepassen van beheersmaatregelen om de blootstelling aan asbestvezels te verminderen. In totaal zijn er in de loop der jaren acht informatiebladen ontwikkeld. Deze informatiebladen zijn beschikbaar via de website“Stofvrijwerken“.

Om de ontwikkeling van innovatieve methoden voor asbestverwijderingsoperaties te stimuleren, is ten slotte in 2020 het VIP(Validatie- en Innovatiepunt Asbest) opgericht. Het VIP is belast met het beoordelen van deze (nieuwe) werkmethoden vanuit wetenschappelijk oogpunt, waarbij ook de blootstellingsniveaus en de praktische haalbaarheid worden gecontroleerd. De VIP-evaluatie resulteert in een advies aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en wordt ook getoetst door de Nederlandse Arbeidsautoriteit. Na een positief besluit wordt de werkmethode opgenomen in SMA-rt. De “Batteryspray methode” zoals vermeld op de website is een voorbeeld van zo’n werkmethode die is gevalideerd als “veilige werkpraktijk”. Als de voorgeschreven werkmethode wordt gevolgd, liggen de blootstellingsniveaus onder de grenswaarde voor beroepsmatige blootstelling (OEL) en kunnen de asbestverwijderingswerkzaamheden binnen een vereenvoudigd controleregime worden uitgevoerd.

Resultaten

Volgens het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid moet de introductie van aanvullende oplossingen bijdragen aan een groter bewustzijn van blootstelling aan asbestvezels op de werkplek. Met deze nieuwe instrumenten kunnen bedrijven de blootstelling aan asbestvezels beoordelen en de controlemaatregelen bepalen die nodig zijn als onderdeel van de risicogebaseerde aanpak, wat leidt tot veiligere en gezondere werkplekken voor werknemers.