In de EU worden naar schatting 10.000 werknemers mogelijk blootgesteld aan cadmium en cadmiumverbindingen. Blootstelling aan gevaarlijke cadmiumniveaus kan optreden bij banen waarbij werknemers worden blootgesteld aan cadmiumstof of -dampen.

Werknemers kunnen worden blootgesteld aan cadmium bij het smelten en raffineren van metalen of via de lucht in industriële installaties waar batterijen, coatings of kunststoffen worden gemaakt. Stof en dampen kunnen ook ontstaan bij verhitting van cadmiumhoudende verbindingen of oppervlakken, of wanneer werknemers cadmiumhoudende materialen lassen, snijden of solderen. De belangrijkste blootstellingsroute is inademing, hoewel incidenteel stof van verontreinigde handen kan worden ingeslikt. Cadmium en cadmiumverbindingen zijn geclassificeerd als kankerverwekkend van categorie 1B volgens de CLP-verordening, wat betekent dat ze kanker kunnen veroorzaken bij mensen. Cadmium en cadmiumverbindingen veroorzaken kanker in de longen, maar ook nier- en prostaatkanker zijn waargenomen.

Waar komen risico’s voor?

Werknemers in veel industrieën kunnen worden blootgesteld aan cadmium. De kans op blootstelling is het grootst bij werknemers die cadmium produceren en raffineren, Ni-Cd-batterijen produceren, galvaniseren, pigmenten produceren en lassen. Blootgestelde werknemers zijn vooral te vinden in de bouw, de fabricage van metaalproducten (vooral batterijen), de non-ferro basismetaalindustrie en de fabricage van kunststofproducten zoals raamkozijnen.

Meer over de stof

Cadmium is een natuurlijk element dat voorkomt in de aardkorst. Cadmiummetaal heeft specifieke eigenschappen zoals corrosiebestendigheid, lage smelttemperatuur, hoge thermische en elektrische geleidbaarheid. Deze eigenschappen maken het geschikt voor een groot aantal industriële toepassingen. Het zachte, geurloze, zilverwitte metaal werd voor het eerst gebruikt in verfpigmenten en als vervanger voor tin. Tegenwoordig wordt ongeveer driekwart van cadmium gebruikt als elektrodecomponent in alkalinebatterijen. De rest wordt gebruikt in pigmenten, coatings, platings en als stabilisator voor kunststoffen.

Gevaren die kunnen optreden

Blootstelling aan cadmium kan irritatie van de slijmvliezen van de neus en de bovenste luchtwegen veroorzaken. Acute blootstelling door inademing (hoge niveaus gedurende een korte periode) kan leiden tot griepachtige symptomen (rillingen, koorts en spierpijn) en kan de longen beschadigen. Chronische blootstelling (lage niveaus gedurende een langere periode) kan leiden tot nier-, prostaat- en longaandoeningen. De belangrijkste en ernstigste negatieve gezondheidseffecten van langdurige blootstelling aan cadmium zijn nierfunctiestoornissen, longkanker en prostaatkanker.

De latentie tussen blootstelling en cadmiumgerelateerde kanker is ongeveer 10 jaar.

Wat u kunt doen

De meest effectieve manier om blootstelling te voorkomen is om producten te vervangen door cadmiumvrije alternatieven of alternatieven met een lagere cadmiumconcentratie. Er zijn bruikbare, minder giftige alternatieven voor cadmium beschikbaar voor oplaadbare batterijen (nikkel-metaalhydride), plating (zink, aluminium met dampafzetting), pigmenten (ceriumsulfide) en kunststofstabilisatoren. Als cadmiumhoudende producten niet kunnen worden vervangen, moet de blootstelling aan cadmium tot een minimum worden beperkt door technische maatregelen zoals gesloten systemen, algemene ventilatie en doeltreffende plaatselijke afzuiging waar emissies kunnen voorkomen. Voer periodiek representatieve blootstellingsmetingen uit zodat bekend is wanneer actie moet worden ondernomen. Onderzoek of werknemers vroegtijdig symptomen melden en een bedrijfsarts inschakelen. Aangezien cadmium een cumulatieve toxische stof is, is biologische controle van cadmium in de urine een goede indicator die de beoordeling van de blootstelling aan de totale lichaamsbelasting ondersteunt en een geschikte parameter is voor de preventie van nierschade. Maak werknemers voortdurend bewust van de effecten van blootstelling. Administratieve maatregelen zijn onder andere het beperken van de tijd dat een werknemer taken uitvoert waarbij hij mogelijk wordt blootgesteld aan cadmium.

Train daarnaast werknemers over gevaren, veilige werkpraktijken en effectieve hygiënemaatregelen. Vul dit aan met persoonlijke beschermingsmiddelen als uitvoerbare maatregelen niet voldoende zijn om blootstelling onder de blootstellingslimieten te brengen. Persoonlijke beschermingsmiddelen mogen alleen als laatste redmiddel worden gebruikt, nadat alle mogelijke technische oplossingen zijn uitgeput. Omdat cadmium kan worden ingeslikt door hand-mondcontact na besmetting met de huid, moet huidcontact zoveel mogelijk worden voorkomen en moet vooral worden gelet op persoonlijke hygiëne.