Waar komen risico’s voor?

Looddampen ontstaan tijdens metaalbewerking wanneer metaal wordt verhit of gesoldeerd. Loodstof ontstaat wanneer metaal wordt gesneden of wanneer loodverf wordt geschuurd of verwijderd met een warmtepistool. Looddampen en loodstof hebben geen geur, dus je weet misschien niet dat je eraan blootgesteld wordt. Lood en anorganische loodverbindingen worden in veel industrieën gebruikt. Behalve in de primaire productie en bij de productie en recycling van batterijen, worden ze ook gebruikt in explosieven, bij de productie van glas of bij de vervaardiging van orgelpijpen. Extreem hoge blootstellingsniveaus zijn te verwachten bij het verwijderen van loodhoudende coatings met behulp van schurende processen. In elk van deze industrieën lopen werknemers het risico om aan lood te worden blootgesteld door het in te ademen of door het in het lichaam op te nemen door slechte persoonlijke hygiëne.

Meer over de stof

Lood is een natuurlijk voorkomend blauwgrijs zwaar metaal dat in kleine hoeveelheden voorkomt in de aardkorst. Het kan worden gebruikt als zuiver metaal, in combinatie met een ander metaal om een legering te vormen, of in de vorm van een chemische verbinding. Lood wordt voornamelijk gebruikt voor loodaccu’s in motorvoertuigen, die een bijna zuivere loodlegering gebruiken.

Lood kan ook worden gebruikt bij de productie van munitie, metalen producten (soldeer en buizen) en röntgenapparatuur. Om gezondheidsredenen is het gebruik van lood in verf en keramische producten, breeuwwerk en soldeer in leidingen de afgelopen jaren drastisch verminderd.

Gevaren die kunnen optreden

Lood komt via de longen in het bloed terecht, waar het veel orgaansystemen in het lichaam kan beschadigen. De gezondheidseffecten van kortdurende overmatige blootstelling aan lood kunnen variëren van buikpijn tot hoofdpijn en vermoeidheid. Langdurige blootstelling aan lood kan leiden tot buikpijn, depressie, misselijkheid, hartaandoeningen, nieraandoeningen en vruchtbaarheidsproblemen. Naast de acute effecten en het waarschijnlijke carcinogene effect wordt lood afgezet in de botten en afhankelijk van de hoeveelheid kan deze afzetting leiden tot inwendige blootstelling aan lood, zelfs jaren nadat de beroepsmatige blootstelling is gestopt.

Lood beschadigt ook het ongeboren kind en mogelijke interne blootstelling aan lood kan zelfs schade veroorzaken aan het nageslacht voordat de zwangerschap bekend is. Daarom vormt lood een preconceptionele bedreiging voor ongeboren kinderen bij elke vrouw in de vruchtbare leeftijd die aan lood is blootgesteld.

Wat u kunt doen

De meest effectieve manier om blootstelling te voorkomen is om producten te vervangen door loodvrije of loodarme producten. Als loodhoudende producten niet vervangen kunnen worden, train werknemers dan over de gevaren, veilige werkpraktijken en effectieve hygiënemaatregelen. Gebruik geschikte technische maatregelen om ervoor te zorgen dat de werkplek goed geventileerd wordt. Eten en/of drinken mag alleen plaatsvinden in ruimten waar geen loodhoudende producten worden gehanteerd of verwerkt en er moet worden gezorgd voor een goede reinigingsprocedure en faciliteiten om de ontsmetting uit te voeren. Voer voortdurend correcte blootstellingsmetingen uit zodat bekend is wanneer actie moet worden ondernomen. Onderzoek of werknemers vroegtijdige symptomen melden. Zorg ervoor dat werknemers voldoende persoonlijke beschermingsmiddelen hebben, zoals een veiligheidsbril, geschikte ademhalingsbescherming, beschermende kleding en handschoenen, indien nodig. In sommige gevallen kan een ademhalingstoestel nodig zijn. Persoonlijke beschermingsmiddelen mogen alleen als laatste redmiddel worden gebruikt, nadat de mogelijke technische oplossingen zijn gepresenteerd. Zorg ervoor dat persoonlijke beschermingsmiddelen op de voorziene manier worden verwijderd (ademhalingsapparatuur als laatste).