Son tahminlere göre AB’de 1.45 milyon kadar çalışan potansiyel olarak kurşun ve inorganik kurşun bileşiklerine maruz kalmaktadır. Kurşun ve kurşun bileşiklerini içeren aktiviteler için, çalışanların bireysel maruziyetinin sadece bir kısmının kurşun tozu ve kurşun dumanının solunmasından kaynaklandığına dikkat edilmelidir.
Maruziyetin önemli bir kısmı, kötü hijyen nedeniyle el-ağız teması yoluyla oral alımdan kaynaklanabilir. Kurşun ve inorganik kurşun bileşiklerinden kaynaklanan baskın sağlık riski üreme toksik etkisidir. Buna ek olarak, kurşuna maruz kalma çeşitli insan popülasyonlarında akciğer, mide ve idrar kesesi kanseri riskinde artış ile ilişkilendirilmiştir. En güçlü epidemiyolojik kanıtlar, kurşuna maruz kalınan meslekler ve endüstrilerle tutarlı ancak zayıf bir şekilde ilişkili olan akciğer ve mide kanserleri içindir. Kurşun, IARC tarafından Grup 2B kanserojen olarak sınıflandırılmıştır, yani insanlar için muhtemelen kanserojendir.
Risklerin oluştuğu yerler
Kurşun dumanı metal işleme sırasında metal ısıtıldığında veya lehimlendiğinde ortaya çıkar. Kurşun tozu, metal kesildiğinde veya kurşun boya zımparalandığında ya da ısı tabancasıyla çıkarıldığında ortaya çıkar. Kurşun dumanı ve kurşun tozunun kokusu yoktur, bu nedenle bunlara maruz kaldığınızı fark etmeyebilirsiniz. Kurşun ve inorganik kurşun bileşikleri birçok endüstride kullanılmaktadır. Birincil imalat ve akü üretiminin yanı sıra geri dönüşümde, patlayıcılarda, cam üretiminde veya organ borularının imalatında da kullanılırlar. Kurşun içeren kaplamaların aşındırıcı işlemler kullanılarak çıkarılmasında son derece yüksek seviyelerde maruziyet beklenebilir. Bu endüstrilerin her birinde, çalışanlar kurşunu soluyarak veya kötü kişisel hijyen nedeniyle vücuda emerek kurşuna maruz kalma riski altındadır.
Madde hakkında daha fazla bilgi
Kurşun, yer kabuğunda az miktarda bulunan, doğal olarak oluşan mavimsi gri ağır bir metaldir. Saf bir metal olarak, bir alaşım oluşturmak için başka bir metalle birlikte veya kimyasal bir bileşik şeklinde kullanılabilir. Kurşun esas olarak neredeyse saf kurşun alaşımı kullanan motorlu taşıtlardaki kurşun-asit akümülatörlerde kullanılır.
Kurşun ayrıca mühimmat, metal ürünler (lehim ve borular) ve X-ışını koruyucu cihazların üretiminde de kullanılabilir. Sağlık nedenleriyle, boyalarda ve seramik ürünlerde, kalafatlarda ve borulardaki lehimlerde kurşun kullanımı son yıllarda büyük ölçüde azaltılmıştır.
Meydana gelebilecek tehlikeler
Kurşun kana akciğerler yoluyla karışır ve burada vücuttaki birçok organ sistemine zarar verebilir. Kurşuna kısa süreli aşırı maruz kalmanın sağlık üzerindeki etkileri karın ağrısından baş ağrısı ve yorgunluğa kadar değişebilir. Kurşuna uzun süreli maruz kalma karın ağrısı, depresyon, mide bulantısı, kalp hastalığı, böbrek hastalığı ve doğurganlık sorunlarına yol açabilir. Akut etkilere ve olası kanserojen etkiye ek olarak, kurşun kemiklerde birikir ve miktarına bağlı olarak; bu birikim, mesleki maruziyet durduktan yıllar sonra bile iç kurşun maruziyetine yol açabilir.
Kurşun, doğmamış çocuğa da zarar verir ve olası dahili kurşun maruziyeti, hamilelik bilinmeden önce bile yavruda hasara neden olabilir. Bu nedenle kurşun, kurşuna maruz kalan doğurganlık çağındaki her kadında doğmamış çocuklar için prekonsepsiyonel bir tehdit oluşturmaktadır.
Yapabilecekleriniz
Maruziyeti önlemenin en etkili yolu kurşunsuz veya daha düşük kurşunlu ürünlerle değiştirmektir. Kurşun içeren ürünler ikame edilemiyorsa, işçileri tehlikeler, güvenli çalışma uygulamaları ve etkili hijyen önlemleri konusunda eğitin. Çalışma alanının iyi havalandırıldığından emin olmak için uygun mühendislik kontrollerini kullanın. Yeme ve/veya içme yalnızca kurşun içeren ürünlerin kullanılmadığı veya işlenmediği alanlarda gerçekleştirilmeli ve uygun temizlik prosedürünün yanı sıra dekontaminasyonu gerçekleştirecek tesisler sağlanmalıdır. Ne zaman harekete geçilmesi gerektiğinin bilinmesi için sürekli olarak doğru maruziyet ölçümleri yapın. İşçilerin erken belirtileri bildirip bildirmediğini araştırın. Çalışanların güvenlik gözlükleri, uygun solunum koruması, koruyucu giysi ve gerekirse eldiven gibi yeterli kişisel koruyucu ekipmana sahip olduğundan emin olun. Bazı durumlarda solunum cihazı gerekebilir. Kişisel koruyucu ekipman, olası teknik çözümler sunulduktan sonra yalnızca son çare olarak kullanılmalıdır. Kişisel koruyucu ekipmanın öngörülen şekilde (en son solunum ekipmanı) çıkarılmasına dikkat edin.